Współpraca trójstronna – droga do poprawy efektywności współpracy pomiędzy uczelniami i biznesem.

18.12.2014

 

Od 1.04.2012 roku Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej wspólnie z Uniwersytetem Technicznym w Żylinie oraz Środkowoeuropejskim Instytutem Technologicznym (CEIT) w Żylinie realizuje projekt pt. „PI-PWP Innowacyjny model współpracy pomiędzy uczelniami wyższymi i przedsiębiorstwami, oparty na systemie wdrażania nowych technologii”, współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Celem projektu było wypracowanie skutecznego modelu realizacji współpracy pomiędzy sferą nauki a sferą biznesu.

 

Podstawą wypracowanych rozwiązań były szerokie konsultacje prowadzone w grupie przedsiębiorców, kadry akademickiej, specjalistów ds. innowacji i studentów, czyli grup potencjalnie zainteresowanych współpracą. Głównymi problemami dostrzeganymi przez badane grupy są: nadmierna biurokratyzacja jednostek naukowych, brak rynkowego podejścia do kształtowania oferty (promocja, cena, czas formalizacji, czas realizacji usług), przeświadczenie przedsiębiorstw o braku dostatecznej wiedzy nt. najnowszych rozwiązań technologicznych na uczelniach oraz rozbieżność podejścia do realizacji współpracy (w zakresie celów, czasu). To wszystko potwierdza niedopasowanie oczekiwań obu sfer. Jednak takie postrzeganie wzajemnych relacji powoduje, że obecny mechanizm współpracy jest mało efektywny, mimo że obie strony deklarują chęć długofalowej współpracy.

 

MODEL WSPÓŁPRACY TRÓJSTRONNEJ
Zaproponowanym rozwiązaniem jest model współpracy trójstronnej, w której równoprawnymi podmiotami są:

  • uczelnie wyższe,
  • przedsiębiorstwa,
  • pracownicy naukowo-dydaktyczni, studenci i doktoranci.

MODEL WSPÓŁPRACY TRÓJSTRONNEJ: UCZELNIA – PRZEDSIĘBIORSTWO – PRACOWNICY NAUKOWO-DYDAKTYCZNI / STUDENCI / DOKTORANCI

 

Innowacyjność zaprezentowanego rozwiązania polega na zwiększeniu dotychczasowej roli pracowników naukowo-dydaktycznych, którzy razem ze studentami i doktorantami, zostali postawieni na tym samym poziomie, co uczelnia i przedsiębiorstwo. Osoby te nie tylko realizują złożone przez podmiot zewnętrzny zamówienie, ale mogą brać aktywny udział w ustaleniu warunków wykonania umowy, stanowią także pewne ogniwo pośrednie występujące pomiędzy uczelnią a podmiotami gospodarczymi. Istotnym elementem modelu jest również zaangażowanie przedsiębiorstwa, które oddelegowuje własnego pracownika do udziału w badaniach oraz nadzoruje realizacje prac, m.in. poprzez zatwierdzanie raportów częściowych.

 

W proponowanym rozwiązaniu uczelnia lub jej jednostka odpowiadająca za kontakty z przemysłem, na przykład: Centrum Innowacji i Transferu Technologii – CITT lub jednostka równorzędna, wyodrębniona w strukturze uczelni, wyszukuje przedsiębiorcę zamierzającego wdrożyć do produkcji nową maszynę/urządzenie czy rozwiązanie technologicznie o mniejszej skali lub chcącego zrealizować usługę B+R, względnie przyjmuje zamówienie od przedsiębiorstwa, które zgłasza zapotrzebowanie na określoną usługę. W oparciu o złożoną ofertę uczelnia/CITT ocenia możliwość realizacji zlecenia, uwzględniając przede wszystkim zgodność oferty ze specjalizacją uczelni, wymagany czas realizacji oraz możliwości techniczne uczelni. W przypadku, gdy uczelnia może zrealizować usługę przedstawioną w ofercie, CITT wyszukuje pracowników, którzy mają najlepsze kompetencje i kwalifikacje do przeprowadzenia testowania maszyny/urządzenia, rozwiązania technologicznego lub wykonania wskazanej przez przedsiębiorcę usługi. Uczelnia/CITT wyznacza także lidera zespołu, odpowiedzialnego za przedstawienie planu realizacji usługi B+R (harmonogramu prac), uszczegóławiającego jej wykonanie. W przypadku uzyskania akceptacji ze strony przedsiębiorstwa obie strony mogą podpisać umowę o współpracy, określającą warunki wykonania zamówienia. Przedsiębiorca podpisuje także umowę z pracownikami naukowo-dydaktycznymi, studentami i/lub doktorantami wskazanymi przez Uczelnię/CITT lub utworzonym przez nich konsorcjum, wskazując jednocześnie członka swojej kadry pracowniczej, który będzie brał aktywny udział w procesie realizacji zamówienia.

 

Kolejnym krokiem – w przypadku realizacji usługi, jaką jest testowanie maszyny/urządzenia – jest dostarczenie i instalacja maszyny/urządzenia przez przedsiębiorcę na Uczelni, w pomieszczeniach udostępnionych przez Uczelnię/CITT. W przypadku, gdy miejscem testowania nie jest uczelnia – przedsiębiorstwo wskazuje miejsce testowania maszyny/urządzenia.
Pracownicy naukowo-dydaktyczni wraz ze studentami i/lub doktorantami oraz pracownikiem oddelegowanym przez przedsiębiorstwo, przeprowadzają testowanie wskazanej maszyny/urządzenia czy rozwiązania technologicznego lub wykonują usługę B+R. Efektem tego etapu są przygotowywane zgodnie z harmonogramem raporty cząstkowe, zawierające informacje na temat postępu prac, wyniki prac oraz wszystkie dodatkowe kwestie związane z realizacją zamówionej usługi, w tym o ewentualnych problemach, awariach, uszkodzeniach czy opóźnieniach prac.

 

W przypadku testowania maszyny/urządzenia czy rozwiązania technologicznego pracownicy naukowo-dydaktyczni wraz ze studentami/doktorantami opracowują tzw. „manual”  kodyfikujący wiedzę na temat urządzenia, w którym będą opisane wszystkie sytuacje krytyczne, sposoby postępowania z maszyną, możliwości jej wykorzystania, funkcje i ich zastosowanie, itp. „Manual”* zostaje przekazany przedsiębiorcy po zakończeniu realizacji usługi, razem z protokołem zdawczo odbiorczym, który – w przypadku braku uwag   powinien zostać podpisany przez zamawiającego. W przypadku wystąpienia uwag obie strony ustalają zakres niezgodności i termin naniesienia poprawek.

 

W modelu przewiduje się także – po fazie „rozpracowywania” maszyny/urządzenia czy rozwiązania technologicznego na uczelni – udział pracowników, studentów i doktorantów w procesie wdrażania maszyny urządzenia w przedsiębiorstwie (etap walidacji wyników testowania). Po zakończeniu etapu testowania pracownicy naukowo-dydaktyczni wraz ze studentami/doktorantami – w przypadku wystąpienia takiej potrzeby – mogą przeprowadzić szkolenia z zakresu „manuala” w siedzibie przedsiębiorstwa, w warunkach funkcjonowania maszyny/urządzenia czy rozwiązania technologicznego.

SCHEMAT WSPÓŁPRACY BIZNES – NAUKA WG INNOWACYJNEGO MODELU WSPÓŁPRACY POMIĘDZY UCZELNIAMI WYŻSZYMI I PRZEDSIĘBIORSTWAMI

 

W przekonaniu zespołu realizującego Projekt oraz zaangażowanych ekspertów zastosowanie modelu w praktyce pozwoli wydatnie zwiększyć liczbę usług B+R świadczonych przez uczelnie wyższe na rzecz firm, poprzez zwiększenia zaangażowania pracowników naukowo-dydaktycznych, studentów, doktorantów oraz pracowników przedsiębiorstwa.
Zaproponowane przez ATH rozwiązanie w 9.09.2014r. otrzymało pozytywna rekomendację Regionalnej Sieci Tematycznej dla woj. śląskiego.

 

Olga Okrzesik

 

------------------------------------------------------------------------

* „Manual” – oznacza rozszerzoną instrukcję obsługi przygotowaną w formie pisemnej przez pracownika/pracowników uczelni wykonującego/ych usługę B+R i/lub studenta/studentów, doktoranta/doktorantów, w którym opisane są m.in.: wszystkie funkcje testowanej maszyny/urządzenia oraz rekomendacje dotyczące jej stosowania.

 

 

Artykuł został przygotowany w ramach projektu:

„PI-PWP Innowacyjny model współpracy pomiędzy uczelniami wyższymi i przedsiębiorstwami, oparty na systemie wdrażania nowych technologii”,

współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
Program Operacyjny Kapitał Ludzki, Priorytet VIII. Wysoka jakość systemu oświaty, Działanie 8.2 Transfer wiedzy, Poddziałanie 8.2.1 Wsparcie dla współpracy sfery nauki i przedsiębiorstw.

 

W przygotowaniu artykułu wykorzystano materiały wypracowane w ramach ww. projektu. Więcej na temat projektu: www.innowacje.bielsko.pl

 

biuroizby@cci.pl (33) 810-33-76 dołącz do nas
Strona korzysta z plików cookie. Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu mechanizmu cookie w Twojej przeglądarce.
Więcej Akceptuję